၁. ျဖန္႔ေဝရသည့္ ရည္႐ြယ္ခ်က္
————————
အေရးေပၚ ကပ္ေရာဂါ ကာကြယ္ထိန္းခ်ဳပ္ေရး စီမံကိန္းမ်ားခ်မွတ္ရာတြင္ မူဝါဒေရးဆြဲသူမ်ား အေနျဖင့္ အေနျဖင့္ ကိုးကားႏိုင္ေစရန္ ရည္႐ြယ္ခ်က္ျဖင့္ ရခုိင္ျပည္တြင္း COVID-19 ကပ္ေရာဂါ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရခိုင္ျပည္လံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားႏွင့္လူငယ္မ်ား အစည္းအ႐ံုး (AASYC) မွ ၂၀၂၀ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလမွ ဇူလုိင္လအထိ ထုတ္ေဝခဲ့ေသာ ေတြ႕႐ွိခ်က္၊ သံုးသပ္ခ်က္ႏွင့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို ျပန္လည္ေကာက္ႏႈတ္၍ (၂၀.၀၈.၂၀) ရက္ေန႔တြင္ ျပန္လည္ ျဖန္႔ေဝသည္။
၂. COVID-19 ဆိုင္ရာ ေတြ႕႐ွိခ်က္မ်ား
————————————-
၂.၁. ၂၀၂၀ ခုနွစ္၊ ဧၿပီလအတြင္း COVID-19 ဆိုင္ရာ ေတြ႕႐ွိခ်က္မ်ား
(၁) ရခိုင္ျပည္အတြင္း႐ွိ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ စခန္းတခ်ိဳ႕တြင္ ေရ႐ွားပါးမႈ ျပႆနာေၾကာင့္ Covid–19 ေရာဂါအား ကာကြယ္ ႏိုင္ရန္အတြက္ အခက္အခဲမ်ား ျဖစ္ေပၚေနသည္။
(၂) ရခုိင္ျပည္႐ွိ အကူအညီလိုအပ္ေနသည့္ ထိခုိက္နစ္နာသူမ်ားႏွင့္ေနရပ္စြန္႔ခြာသူမ်ားအား COVID-19 ေရာဂါ ကာကြယ္တားဆီးေရး အတြက္ ကုလသမဂၢကမွ အေမရိကန္ေဒၚလာ (၂.၂) သန္းေက်ာ္ အသံုးျပဳ ေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာသည္။
(၃) COVID-19 ေရာဂါျဖစ္ပြါးေနခ်ိန္တြင္ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ဘက္မွ ျပန္ဝင္ေရာက္လာသည့္ေနရပ္ စြန္႔ခြါသူ မ်ားအား လက္ခံေနသည္ကို ေမာင္ေတာေဒသခံမ်ားမွ စိုးရိမ္ေနေသာေၾကာင့္ လက္ခံေရး စခန္းမ်ား ယာယီပိတ္ထားေပးရန္ ေတာင္းဆိုေနၾကသည္။
(၄) တျခားတိုင္းႏွင့္ ျပည္နယ္မွ စစ္ေတြၿမိဳ႕သို႔ ဝင္ေရာက္လာသူမ်ားအား (၂၅.၀၄.၂၀) ရက္ေန႔ မွစ၍ စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ (၂၁) ရက္ၾကာ Quarantine ဝင္ရန္ ျပည္နယ္ အစိုးရမွညႊန္ၾကားၿပီး မလိုက္ နာပါက သဘာဝ ေဘးအႏၲရာယ္ ဆိုင္ရာစီမံခန္႔ခြဲမႈဥပေဒျဖင့္ အေရးယူသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ရခိုင္ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ ညိႇႏိႈင္းေဆာင္႐ြက္ေရးအဖြဲ႔ (AHCT) မွသိရသည္။
၂.၂. ၂၀၂၀ ခုနွစ္၊ ေမလအတြင္း COVID-19 ဆိုင္ရာ ေတြ႕႐ွိခ်က္မ်ား
(၁) ULA/AA အား COVID-19 ကာကြယ္ေရးတြင္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ရန္ အမ်ိဳးသားရင္ၾကား ေစ့ေရးနွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာ (NRPC) က ကခ်င္ျပည္နယ္အေျခစိုက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ိဳး ေဆာင္အဖြဲ႕ (PCG) မွတဆင့္ ဖိတ္ေခၚခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာအစိုးရစစ္တပ္မွ ထိုးစစ္ဆင္ေနသည့္ အတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ရန္ အခက္အခဲ႐ွိေၾကာင္း သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႕မွ ေျပာသည္။
(၂) ရခိုင္ျပည္မွ မေလး႐ွားသို႔ ခရီးသြားရာဇဝင္႐ွိခဲ့သည့္ သံတြဲမွ အမ်ိဳးသား (၁) ဦးႏွင့္ ေတာင္ကုတ္မွ အမ်ိဳးသား (၁) ဦတို႔တြင္ ေရာဂါပိုး ေတြ႕႐ွိေၾကာင္း က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား ဝန္ႀကီးဌာနမွ သတင္းထုတ္ျပန္ထားေသာ္လည္း ပလက္ဝအပါအဝင္ ၿမိဳ႕နယ္ (၈) ၿမိဳ႕နယ္တြင္ အင္တာနက္ျဖတ္ေတာက္ထား၍ သတင္းအခ်က္ အလက္မ်ား မရ႐ွိႏိုင္ေပ။
(၃) COVID-19 ကာလအတြင္း ရခုိင္ျပည္၌ အင္တာနက္ ျဖတ္ေတာက္မႈႏွင့္ မေလး႐ွားမွ ျပန္ လာသူမ်ားအား ရန္ကုန္တြင္ Quarantine မျပဳလုပ္ဘဲ ရခိုင္သုိ႔ တိုက္႐ိုက္ကားျဖင့္ ပို႔ခဲ့သည့္ အတြက္ ရခုိင္ေက်ာင္းသား အဖြဲ႕အစည္း (၂) ခုမွ ကန္႔ကြက္ခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
(၄) ရန္ကုန္၊ ပုသိမ္ႏွင့္ ပဲခူးတိုင္းမွ ရခုိင္ျပည္၊ သံတြဲၿမိဳ႕နယ္သို႔ (၂၁) ရက္ Quarantine ေစာင့္ၾကည့္မခံဘဲ ခရီးသြားမွတ္တမ္းမ်ားအား လိမ္လည္ဝင္ေရာက္ ေနၾကသည္။
(၅) ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ႏိုင္ငံ၊ ေကာ့စ္ဘဇား႐ွိ မူဆလင္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားထဲတြင္ COVID-19 ေရာဂါပိုး ေတြ႕႐ွိသူ စုစုေပါင္း (၁၀) ဦး ႐ွိၿပီျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
(၆) ရခိုင္ျပည္၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ အစားအေသာက္ႏွင့္ ေဆးဝါးကြပ္ကဲေရး ဦးစီးဌာန (FDA) မွ သံုးစြဲရန္မသင့္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ထားသည့္ ႏွာေခါင္းစည္းမ်ားအား အင္တာနက္ ျဖတ္ေတာက္ထား မႈေၾကာင့္ မသိ႐ွိဘဲ ေရာင္းခ်မႈ႐ွိေနသည္။
(၇) COVID-19 ကာကြယ္ေရး ပစၥည္းမ်ားအား ကြဲျပားျခားနားမႈႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရး သဟဇာတ ျဖစ္မႈဆိုင္ရာ ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ (CDNH) မွ ေတာင္ပိုင္းၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ လႉဒါန္းၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ေျမာက္ပိုင္း႐ွိ ေပါက္ေတာ၊ ေျမပံုႏွင့္ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္မ်ားသို႔ တိုက္ပြဲေၾကာင့္ သြားလာရ ခက္ခဲ ေနသည္။
(၈) စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၌ Quarantine ဝင္ေနသူမ်ားအား (၁၅.၀၆.၂၀) ရက္ေန႔ ေနာက္ဆံုး ထား၍ ေ႐ြ႕ေျပာင္းေပးရန္ ျပည္နယ္အစိုးရမွ ညႊန္ၾကားထားသည္။
၂.၃. ၂၀၂၀ ခုနွစ္၊ ဇြန္လအတြင္း COVID-19 ဆိုင္ရာ ေတြ႕႐ွိခ်က္မ်ား
(၁) (၁၉.၀၆.၂၀) ရက္ေန႔အထိ COVID-19 ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေတြ႕လူနာ (၂၃) ဦးတြင္ ရခိုင္ျပည္မွ (၇) ဦး ပါဝင္သည္။ သံတြဲၿမိဳ႕နယ္တြင္ မေလး႐ွားမွ ျပန္လာသူ ဦးျမင့္ေအာင္အား ဒုတိယအႀကိမ္ ေဆးစစ္ရာ ပိုးေတြ႕႐ွိခဲ့ရသည္။ ယခုအခ်ိန္ထိ ရခုိင္ျပည္သို႔ တ႐ုတ္နိုင္ငံမွ ျပန္လာသူ (၃၅ဝဝ) ေက်ာ္ႏွင့္ ထိုင္းနိုင္ငံမွ ျပန္လာသူ (၁ဝဝဝ) ေက်ာ္႐ွိေၾကာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေဘးအႏၲရာယ္ဆိုင္ရာ စီမံခန္႔ခြဲေရး ဦးစီးအရာ႐ွိ ဦးရဲမင္းဦးမွ ေျပာသည္။
(၂) ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ကပ္ရပ္တည္႐ွိသည့္ ေကာ့စ္ဘဇား (ဖေလာင္းခ်ိတ္) ခ႐ိုင္ (၁) ခု တြင္ COVID-19 ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ (၂ဝ) ဦးေသဆုံးကာ (၈၉ဝ) ဦးကူးစက္ခံရၿပီးေနာက္ ေကာ့စ္ ဘဇားခ႐ိုင္အား ဘဂၤလာေဒ့႐ွ္နိုင္ငံ၏ ပထမဆုံးCOVID-19 ဗိုင္းရပ္စ္အနီေရာင္ (Red Zone) အျဖစ္သတ္မွတ္ ေၾကညာထားသည္။ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ႏိုင္ငံ႐ွိ အူခီးယာ မူဆလင္ ဒုကၡသည္ စခန္း တြင္ က႐ိုနာ ဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္ခံရသူ (၂၉) ဦး၊ Cox’s Bazar ဒုကၡသည္ စခန္းတြင္ (၄၆) ဦး ႐ွိၿပီး ထို (၄၆) ဦးထဲမွ (၅) ဦး ေသဆံုးသည့္အတြက္ ဆိုး႐ြားသည့္ အေျခအေနျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
(၃) ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္သို႔ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ႏိုင္ငံမွ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္လာေသာ ေနရပ္စြန႔္ခြါ မိသားစုဝင္ (၅) ဦးအား လွဖိုးေခါင္ယာယီ စခန္း၌ Quanratine ထား႐ွိၿပီး ဓာတ္ခြဲနမူနာ ေဆးစစ္ရန္ ပို႔ထားသည္။
(၄) ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္မွ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္သို႔ ခိုးဝင္လာသူ အမ်ိဳးသား (၂) ဦးႏွင့္ အမ်ိဳးသမီး (၁) ဦး၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္သို႔ ခိုးဝင္လာသူ အမ်ိဳးသား (၁) ဦး၊ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ႏိုင္ငံသို႔ခရီးသြား ရာဇဝင္႐ွိသည့္ ဘူသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္မွ အမ်ိဳးသား (၁) ဦးႏွင့္ စစ္ေတြၿမိဳ႕၌ ေနထိုင္သူ (၁) ဦးတြင္ COVID-19 ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေတြ႕႐ွိရသည္။
(၅) ဘူးသီးေတာင္မွ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ႏိုင္ငံသို႔ ခရီးသြား ရာဇဝင္႐ွိသည့္ COVID-19 လူနာႏွင့္ အတူတူ ဝင္ေရာက္လာသူ (၁၂) ဦးထဲတြင္ (၄) ဦး ေပ်ာက္ ဆံုးေနၿပီး (၈) ဦးအား ရပ္ကြက္ (၃)၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လမ္းအတြင္း႐ွိ ဗလီႀကီးတြင္ Quarantine ထား႐ွိသည္။
(၆) ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္၊ ဇီးပင္ႀကီးတြင္ ေရတပ္႐ွိၿပီး နယ္စပ္တေလွ်ာက္လံုးတြင္ နယ္ျခား ေစာင့္မ်ား ႐ွိေနသည့္အတြက္ ၎တို႔အေနျဖင့္ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္မွ ေမာင္ေတာသို႔ ခုိးဝင္လာသည္ကို သိေနေၾကာင္း၊ အေနာက္တံခါး ၿခံစည္း႐ိုး လံုၿခံဳမႈ႐ွိေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးရန္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္မွ ရခိုင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေမာင္အုန္းမွ ေျပာသည္။ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္မွ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္ေနၾကျခင္းမွာ လာတ္ေပး၊ လာတ္ယူမႈမ်ား ႐ွိေနသည့္အတြက္ ျဖစ္ၿပီး ၎ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစိုးရအေနျဖင့္ ထိထိမိမိ မေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ပါက က်န္းမာေရး၊ လုံၿခဳံေရး၊ လူဝင္/ လူထြက္ ျပႆနာမ်ား ပိုမိုဆိုး႐ြာစြာ လာႏိုင္ေၾကာင္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္ေသာင္းေ႐ႊမွ ေျပာသည္။ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္မွ ဒုကၡသည္မ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ခိုးဝင္ေနျခင္း၊ ခိုးသြင္းေနျခင္းကို ေလ့လာ သုံးသပ္ရန္လိုအပ္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုအစိုးရတြင္ အျပည္အဝတာဝန္ ႐ွိေၾကာင္းႏွင့္ အေျခအေနအား ထိန္သိမ္းမႈ မလုပ္နိုင္လွ်င္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသအား သတ္ကြင္းထဲ ပို႔သလိုျဖစ္ေၾကာင္း ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးထြန္းေအာင္သိန္းမွ ေျပာသည္။ သို႔ရာတြင္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စား လွယ္ ဦးထြန္းလွစိန္က ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္မွ ဝင္လာသည့္အခ်ိန္တြင္ သက္ဆိုင္ရာ ခ႐ိုင္ႏွင့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ား အား စာရင္းေပးပို႔ရာတြင္ ေငြကုန္ေၾကးက် မတတ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ရသည့္နည္းမ်ားျဖင့္ ဝင္လာၾက ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
(၇) နယ္စပ္မွ တရားမဝင္ ျဖတ္ေက်ာ္ဝင္ေရာက္လာသူမ်ားအား ဥပေဒႏွင့္အညီ အေရးယူေပး ရန္ ေမာင္ေတာေဒသခံ အမ်ိဳးသမီး (၃) ဦးႏွင့္ အမ်ိဳးသား (၁) ဦးတို႔မွ ဆႏၵ ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ၿပီး ေမာင္ေတာအေျခအေနသည္လည္း COVID-19 ဗိုင္းရပ္ေရာဂါ အနီေရာင္ နယ္ေျမျဖစ္ေနၿပီး ခိုးဝင္လာသူမ်ားအား နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္မႈတို႔ျဖင့္ တရားစြဲမရ၊ လဝကတြင္လည္း တရားစြဲမရ ေၾကာင္းႏွင့္ သဘာဝေဘး အႏၲရာယ္ျဖင့္သာ တရားစြဲရေၾကာင္း ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ပြဲ ဦးေဆာင္သူ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ခံ ဦးစိန္လွျဖဴမွေျပာသည္။ သို႔ရာတြင္ တရားမဝင္ နယ္စပ္ ျဖတ္ေက်ာ္ ဝင္ေရာက္ လာသူ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္မွ (၁၉) ဦးႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္မွ (၁၀) ဦးတို႔အား လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးဥပေဒ ခိုးဝင္ခိုးထြက္ ပုဒ္မ ၁၃(၁) ၊ အားေပးကူညီမႈ ပုဒ္မ ၁၃(င) တို႔ျဖင့္ အေရးယူ ထားေၾကာင္း (၃၀.၀၆.၂၀) ရက္ေန႔တြင္ ေမာင္ေတာခ႐ိုင္ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ဦးစီးဌာနမွ ဒုတိယညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးထိန္လင္းမွ ေျပာသည္။
(၈) ဘဂၤလာေဒ့႐ွ္နိုင္ငံ ေကာ့စ္ဘဇားခ႐ိုင္ အတြင္းမွ မူဆလင္ဒုကၡသည္မ်ားသည္ နယ္စပ္ ဝင္ေပါက္မ်ားမွ တဆင့္ ဘူသီးေတာင္ႏွင့္ ေမာင္ေတာခရိုင္အတြင္းသို႔ တရားမဝင္ ျပန္လည္ ဝင္ေရာက္မႈမ်ား႐ွိေနျခင္းသည္ နယ္စပ္ၿခံစည္းရိုး မလုံသည့္အျပင္ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္မ်ားအား ULA/AA ႏွင့္ ARSA အဖြဲ႕မ်ားမွ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား႐ွိေနျခင္းေၾကာင့္ လံုၿခံဳေရးအရ သြားမရသည့္ အတြက္ တားဆီးရန္ မတတ္နိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ေမာင္ေတာခ႐ိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမွ ေျပာသည္။
(၉) သို႔ရာတြင္ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ နယ္မ်ားသို႔ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ႏိုင္ငံမွ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္ေနသည္မ်ားတြင္ ေမွာင္ခိုပြဲစားမ်ား႐ွိၿပီး လုံၿခဳံေရးဘက္မွ တာဝန္႐ွိသူမ်ားလည္း ပူးေပါင္း ပါဝင္မႈ႐ွိေနေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ ဝင္ေရာက္လာသူမ်ားႏွင့္ လက္ခံထားသူမ်ားကို လဝကဥပေဒျဖင့္ ေမာင္ေတာနယ္စပ္ တေလွ်ာက္ ၿခံစည္း႐ိုး ကာထားေသာ္လည္း သားငါး ႐ွာစားေနၾကသည့္ ေလွသမားမ်ား ဝင္ထြက္ သြားလာေနသည့္ ေခ်ာင္းေျမာင္းမ်ား႐ွိေနေသာေၾကာင့္ ၎ေနရာမ်ားကို ၿခံစည္း ႐ိုးကာ၍ အဆင္မေျပေၾကာင္း ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ုံး ေျပာေရးဆိုခြင့္႐ွိသူ ဦးေဇာ္ေဌးမွ ေျပာသည္။
၂.၄. ၂၀၂၀ ခုနွစ္၊ ဇူလိုင္လအတြင္း COVID-19 ဆိုင္ရာ ေတြ႔႐ွိခ်က္မ်ား
(၁) ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ႏိုင္ငံ႐ွိ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ COVID-19 ေရာဂါေရာက္႐ွိေနၿပီး မိုးသည္း ထန္ကာ ေရႀကီးေရလွ်ံျဖစ္ေန ေသာေၾကာင့္ အေျခအေန ပိုးဆိုးလာႏိုင္ၿပီး စခန္းေနထိုင္ သူမ်ား စိုးရိမ္ေနၾကေသာ္လည္း ယခုအခ်ိန္ထိ ေရာဂါ ထပ္မံ ကူးစက္မႈ သတင္းအခ်က္ အလက္မ်ား အား မရႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။ (၂၈.၀၇.၂၀) ရက္ေန႔ထိ ဘဂၤလာေဒ့႐ွ္နိုင္ငံတြင္ COVID-19 ေရာဂါပိုးေတြ႕႐ွိ သူ (၂၂၉၁၈၅) ဦး႐ွိၿပီး ျပန္လည္ သက္သာေကာင္းမြန္လာသူ (၁၂၇၄၁၄) ဦးႏွင့္ ေသဆုံးသူ (၃ဝဝဝ) ဦး ႐ွိသြားၿပီျဖစ္သည္။
(၂) ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ႏိုင္ငံမွ ျပန္လာသည့္ လူနာအမွတ္စဥ္ (၃၂၅) ႏွင့္ လူနာအမွတ္စဥ္ (၃၂၆) တို႔၌ က႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ေရာဂါပိုးေတြ႕႐ွိရေၾကာင္း (၁၀.၀၇.၂၀) ရက္ေန႔တြင္ က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစားဝန္ႀကီးဌာနမွ ထုတ္ျပန္သည္။
(၃) ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္တြင္ ဘဂၤလာေဒ့႐ွ္မွျပန္ဝင္လာသူ အသက္ (၃၆) ႏွစ္အ႐ြယ္ အမ်ိဳးသားတဦးတြင္ COVID-19 ေရာဂါပိုးေတြ႕႐ွိရေၾကာင္း (၂၅.၀၇.၂၀) ရက္ေန႔တြင္ က်န္းမာေရး ႏွင့္ အားကစားဝန္ႀကီးဌာနမွ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
(၄) ရခိုင္ျပည္သို႔ ျပည္တြင္းမွျပန္လာသူမ်ားကို Quarantine မထားေတာ့ေၾကာင္း သိရသည္။
(၅) (၁၃.၀၇.၂၀) ရက္ေန႔တြင္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ျပည္သူ႔ေဆး႐ုံႀကီး၌ ေဆးကုသမႈခံယူေနသည့္ လူနာအမွတ္ (၂၉၂) အမ်ိဳးသားအား ေဆး႐ုံမွဆင္းခြင့္ျပဳခဲ့သည္။
(၆) (၁၄.၀၇.၂၀) ရက္ေန႔တြင္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္၊ အေပါက္ဝ တိုက္နယ္ေဆး႐ုံ၌ ကြာရန္တင္း ဝင္ေနသည့္ ေရာင္စုံေက်း႐ြာသား COVID-19 ေစာင့္ၾကည့္လူနာ (၁) ဦးေသဆုံး သြား သည္။
(၇) ကြဲျပားျခားနားမႈႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရး သဟဇာတျဖစ္မႈဆိုင္ရာ ေလ့လာေရးအဖြဲ႕(CDNH) မွ ပံ့ပိုးမႈျဖင့္ မာန္ေအာင္ၿမိဳ႕နယ္႐ွိ စာသင္ေက်ာင္း (၁၃) ေက်ာင္း အတြက္ COVID-19 ေရာဂါ ကာကြယ္ေရး ပစၥည္းမ်ားအား မာန္ေအာင္ၿမိဳ႕နယ္လံုးဆိုင္ရာ လူငယ္မ်ားအစည္းအ႐ံုးမွ လႉဒါန္းရန္ ျပင္ဆင္ေနေၾကာင္းသိရသည္။
(၈) COVID-19 ေရာဂါပိုး စစ္ေဆးသည့္စက္ေပးေဝေရးအတြက္ ျမန္မာတနိုင္ငံလုံးမွ ဦးစားေပး ၿမိဳ႕နယ္ (၁ဝ) ခုတြင္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ေဆး႐ုံႀကီးအား ထည့္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ (၂) လအတြင္း စက္ေရာက္႐ွိ မည္ျဖစ္ၿပီး ဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္ စစ္ေဆးနိုင္ေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
(၉) (၁၆.၀၇.၂၀) ရက္ေန႔တြင္ လူနာအမွတ္ (၃၃၉) ႏွင့္ ထိေတြ႕ခဲ့သျဖင့္ ေက်ာက္ေတာ္ ၿမိဳ႕နယ္ က်န္းမာေရးဌာနမွ ကြာရင္တင္းဝင္ခိုင္းထားရာမွ ေပါက္ေတာၿမိဳ႕နယ္၊ အေနာက္ရဲ (မူဆလင္) ေက်း႐ြာမွ မာမူဆုေယာ္ဆိုသူ ေပ်ာက္ဆုံးေနသည္။
(၁၀) (၂၈.၀၇.၂၀) ရက္ေန႔တြင္ ေ႐ႊမင္းသား ေဖာင္ေဒး႐ွင္း (ျမန္မာ) မွ စစ္ေတြၿမိဳ႕နယ္႐ွိ ေက်း႐ြာအခ်ိဳ႕ႏွင့္ အလိုေတာ္ျပည့္ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းတိုက္႐ွိ မသန္စြမ္းသူမ်ားအျပင္ ရေသ့ေတာင္၊ ေျမာက္ဦး၊ ေျမပံု၊ ပုဏၰားကၽြန္း၊ မင္းျပားႏွင့္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္တို႔တြင္ အေျခခံ စားေသာက္ကုန္းမ်ား၊ COVID-19 ကာကြယ္ေရးပစၥည္းမ်ားကို လႉဒါန္းခဲ့သည္။
(၁၁) (၀၂.၀၇.၂၀) ႏွင့္ (၀၃.၀၇.၂၀) ရက္ေန႔မ်ားတြင္ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္ႏိုင္ငံမွ ေမာင္ေတာခ႐ိုင္ အတြင္းသို႔ ခိုးဝင္လာသူ အမ်ိဳးသား (၆) ဦးႏွင့္ အမ်ိဳးသမီး (၅) ဦးတို႔အား လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး ဥေဒပုဒ္မ ၁၃(၁) ျဖင့္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ုံးမွ ေထာင္ဒဏ္ (၆) လ ခ်မွတ္လိုက္ၿပီး အသက္မျပည့္သည့္ ကေလးငယ္ (၂) ႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာ ရပ္/ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးတို႔ထံသို႔ အပ္ႏွံ လိုက္ၿပီး UEHRD အစီအစဥ္စာရင္းတြင္ ပါဝင္သူ (၂) ဦးအား လႊတ္ေပး လိုက္သည္။
(၁၂) (၀၂.၀၇.၂၀) ရက္ေန႔တြင္ COVID-19 ဗိုင္းရပ္ပိုး ေတြ႕႐ွိခဲ့ၿပီးေနာက္ နယ္စပ္လံုၿခံဳေရးအား လံုၿခံဳေရး တိုးျမႇင့္ထားၿပီး တဘက္ႏိုင္ငံကိုလည္း တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္လာပါက ဖမ္းဆီးမည္ဟု အေၾကာင္း ၾကားထားေသာေၾကာင့္ ခိုးဝင္လာသူမ်ား မ႐ွိေတာ့ေၾကာင္းႏွင့္ ေရာဂါပိုးေတြ႕႐ွိရသူမ်ား လည္း ထပ္မေတြ႕ရေတာ့ေၾကာင္း ေမာင္ေတာခ႐ိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးစိုးေအာင္မွ ေျပာသည္။
၃. COVID-19 ဆိုင္ရာ သံုးသပ္ခ်က္မ်ား
———————————-
၃.၁. ၂၀၂၀ ခုနွစ္၊ ဧၿပီလအတြင္း COVID-19 ဆိုင္ရာ သံုးသပ္ခ်က္မ်ား
(၁) COVID-19 ေရာဂါျဖစ္ပြါးေနခ်ိန္တြင္ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ဘက္မွ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္လာသည့္ ဘဂၤလီမ်ားအား အစုိးရမွ လက္ခံေနသည္ကို ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ေဒသခံမ်ားမွ စုိးရိမ္ေနၾကၿပီး ဆုိင္းငံ့ထားရန္ ေတာင္းဆုိရသည့္အဆင့္ထိတုိင္ အစုိးရ၏ ေဒသခံရခုိင္လူထုု အေပၚ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေ႐ွာက္မႈတြင္ အကဲဆပ္မႈႏွင့္ အေလးဂ႐ုထားမႈတုိ႔ ေလ်ာ့ပါးေနၿပီး၊ ေဒသခံမ်ား၏ လုံၿခဳံ စိတ္ခ်ရမႈထက္ ဘဂၤလီမ်ားအေရးေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာဖိအားကုိ တုန္႔ျပန္ရန္ ပုိမုိဦးစားေပးေန ေၾကာင္း သိသာထင္ရွားစြာ ေတြ႕ျမင္ေနရသည္။
၃.၂. ၂၀၂၀ ခုနွစ္၊ ေမလအတြင္း COVID-19 ဆိုင္ရာ သံုးသပ္ခ်က္မ်ား
(၁) ရခုိင္ျပည္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ အင္တာနက္ျဖတ္ေတာက္ထား၍ COVID-19 ဆိုင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား မရ႐ွိျခင္း၊ တိုက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ သြားလာရန္ခက္ခဲ၍ COVID-19 ပစၥည္းမ်ားအား ရခုိင္ျပည္အႏွံ႔ လွည့္လည္ လႉဒါန္းရန္ခက္ခဲျခင္း၊ ျပည္ပမွ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ ျပန္လာသူမ်ားအား စနစ္တက် Quarantine မျပဳလုပ္ျခင္း၊ စာသင္ေက်ာင္း မ်ား၌ Quaranine ဝင္ေနသူမ်ားအား အစိုးရမွ စနစ္တက် ေနရာခ်ထားေပးရန္ မစီစဥ္ဘဲ (၁၅.၀၆.၂၀) ရက္ေန႔ ေနာက္ဆံုးထား၍ ေ႐ြ႕ေျပာင္းခုိင္းျခင္း၊ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္႐ွိ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားမွ ျပန္လည္ ဝင္ေရာက္ လာသူမ်ားထံမွ ေရာဂါျပန္႔ပြါးႏိုင္ျခင္း၊ ေဆး႐ံုေဆးခန္း မ်ား၌ ေခတ္မီ ကာကြယ္ ကုသေရး ပစၥည္းကိရိယာမ်ား မျပည့္စံုျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ရခုိင္ျပည္ တြင္ COVID-19 ျပန္႔ပြါးလာပါက ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ခက္ခဲႏိုင္သည္။
၃.၃. ၂၀၂၀ ခုနွစ္၊ ဇြန္လအတြင္း COVID-19 ဆိုင္ရာ သံုးသပ္ခ်က္မ်ား
(၁) ဘဂၤလာေဒ့႐ွ္နိုင္ငံ၏ ပထမဆုံးကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္ အနီေရာင္နယ္ေျမ (Red Zone) အျဖစ္ သတ္မွတ္ ေၾကညာထားသည့္ ေကာ့စ္ဘဇားခ႐ိုင္မွ ေမာင္ေတာခ႐ိုင္သို႔ ခိုးဝင္လာသည့္ ဒုကၡသည္ မ်ား စဥ္ဆက္မျပတ္႐ွိေနၿပီး ယခုအခ်ိန္ထိ ရခုိင္ျပည္သို႔ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံမွ ျပန္လာသူ (၃၅ဝဝ) ေက်ာ္ႏွင့္ ထိုင္းနိုင္ငံမွ ျပန္လာသူ (၁ဝဝဝ) ေက်ာ္႐ွိသျဖင့္ ခိုးဝင္လာသူမ်ားအား ပိတ္ပင္တားဆီး ျခင္း၊ တရားဝင္ျပန္လာသူမ်ားအား စနစ္တက် Quarantine ျပဳလုပ္၍ စစ္ေဆးျခင္းအစ႐ွိသည့္ ကိစၥမ်ားအား ထိေရာက္စြာ မျပဳလုပ္ႏိုင္ပါက ေရာဂါျပန္႔ပြါးလာလွ်င္ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ အခက္အခဲ႐ွိ လာႏိုင္သည္။
၃.၄. ၂၀၂၀ ခုနွစ္၊ ဇူလိုင္လအတြင္း COVID-19 ဆိုင္ရာ သံုးသပ္ခ်က္မ်ား
(၁) ေမာင္ေတာႏွင့္ ျမစ္တဖက္ကမ္း႐ွိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ ေရလႊမ္း မိုးမႈေၾကာင့္ ေမာင္ေတာခ႐ိုင္အတြင္းသို႔ ခိုးဝင္မႈမ်ား တိုးပြါးလာႏိုင္ၿပီး ၎တို႔ႏွင့္အတူ COVID-19 ေရာဂါ ျပန္႔ပြါးမႈလည္း က်ယ္ျပန္႔လာႏိုင္သည္။ အေပါက္ဝ တိုက္နယ္ေဆး႐ုံ၌ QUARANTINE ဝင္ေနသည့္ COVID-19 ေစာင့္ၾကည့္လူနာ (၁) ဦးေသဆုံးသြားသည့္ ကိစၥမွာ ေရာဂါပိုးေၾကာင့္ ဟုတ္-မဟုတ္ သကၤာမကင္း ဖြယ္ျဖစ္ၿပီး၊ ရခိုင္ျပည္သို႔ ျပည္တြင္းမွ ျပန္လာသူမ်ားကို Quarantine မထားေတာ့ျခင္း၊ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္မွ ခုိးဝင္လာသူမ်ားႏွင့္ ေစာင့္ၾကည့္လူနာမ်ား မၾကာခဏ ေပ်ာက္ ဆံုးေနျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္တြင္း COVID-19 အႏၲရာယ္မွာလည္း စိုးရိမ္ ဖြယ္ရာပင္ျဖစ္သည္။
(၂) တဘက္ႏိုင္ငံမွ ခိုးဝင္လာသူမ်ား မ႐ွိေတာ့ေၾကာင္း ေမာင္ေတာခရိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးမွဴးမွ ေျပာဆိုထားေသာ္လည္း ယခင္လက ေဒသခံျပည္သူလူထုႏွင့္ အမတ္မ်ားက အစိုးရတာဝန္႐ွိသူ မ်ုား၏ လာဘ္စားျခစားမႈေၾကာင့္ ခိုးဝင္မႈမ်ား ႐ွိေနသည္ ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး တာဝန္႐ွိသူမ်ားက တိုက္ပြဲေၾကာင့္ နယ္စပ္တေလွ်ာက္လံုးတြင္ လံုၿခံဳေရး ေဆာင္႐ြက္ရန္ အခက္ အခဲ႐ွိသည္ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ သမၼတ႐ံုးမွ ေဒသခံမ်ား လုပ္ကိုင္စားေသာက္ ေရးအတြက္ ဝင္ထြက္ေနရသည့္ ေနရာမ်ားအား ပိတ္ဆို႔ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ဟူ၍ လည္းေကာင္း ေျပာဆိုခ်က္မ်ား႐ွိ ေနရာ တဘက္ႏိုင္ငံမွ ခုိးဝင္သူမ်ား အလြယ္တကူ ပေပ်ာက္သြားၿပီဆိုသည့္ ေျဖ႐ွင္းခ်က္မွာ လက္ခံရန္ ခက္ခဲေပသည္။
(၃) အစိုးရမွ စစ္ေတြေဆး႐ံုႀကီးသို႔ ေပးပို႔မည့္ကိစၥမွအပ COVID-19 ေရာဂါကာကြယ္ေရး ပစၥည္း မ်ားအား ကြဲျပားျခားနားမႈႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရး သဟဇာတျဖစ္မႈဆိုင္ရာ ေလ့လာေရးအဖြဲ႕ (CDNH) ႏွင့္ ေ႐ႊမင္းသား ေဖာင္ေဒး႐ွင္း (ျမန္မာ) မွသာ လႉဒါန္းခဲ့သည္ကိုေတြ႕ရသျဖင့္ လုိအပ္ခ်က္ အမ်ား အျပား႐ွိေနလိမ့္မည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။
၄. COVID-19 ဆိုင္ရာ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား
——————————
၄.၁. ၂၀၂၀ ခုနွစ္၊ ဧၿပီလအတြင္း COVID-19 ဆိုင္ရာ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား
၄.၂. ၂၀၂၀ ခုနွစ္၊ ေမလအတြင္း COVID-19 ဆိုင္ရာ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား
(၁) COVID-19 ကပ္ေရာဂါ ဆိုက္ကပ္ေနသည့္အခ်ိန္တြင္ ႏွစ္ဖက္တပ္ဖြဲ႕မ်ား အေနျဖင့္ ျပည္သူလူထု၏ အက်ိဳးစီးပြါးကို ေထာက္ထားငဲ့ညႇာေသာအားျဖင့္ ယာယီျဖစ္ေစ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္ မႈရပ္စဲ၍ သက္ဆုိုင္ရာ လူပုဂၢိဳလ္ႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအား ကာကြယ္ ကုသေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို လြတ္လပ္စြာ ေဆာင္႐ြက္ခြင့္ေပးသင့္သည္။ NLD အစိုးရ/ ပါတီအေနျဖင့္လည္း ကပ္ေရာဂါ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရးကိစၥမ်ားကို စီမံခ်က္႐ွိရွိျဖင့္ စနစ္တက် ေဆာင္႐ြက္ေပးသင့္သည္။
၄.၃. ၂၀၂၀ ခုနွစ္၊ ဇြန္လအတြင္း COVID-19 ဆိုင္ရာ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား
(၁) ဘဂၤလာေဒ့႐ွ္နိုင္ငံမွ ခိုးဝင္လာသည့္ ဒုကၡသည္မ်ားတြင္ COVID-19 ပါဝင္လာႏိုင္ေျခမ်ား သျဖင့္ ၎တို႔သည္ လူဝင္/လူထြက္ ျပႆနာေလာက္သာ မဟုတ္ဘဲ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရးႏွင့္ တိုက္႐ိုက္သက္ဆိုင္သည့္ ကူးစက္ေရာဂါ ျပႆနာကိုပါ ေပၚေပါက္ႏိုင္ေစသည္ကို ရခိုင္တမ်ိဳးသား လံုး သတိထား၍ ထိေရာက္စြာ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ရန္ အစီအစဥ္မ်ား ခ်မွတ္ထားသင့္သည္။
၄.၄. ၂၀၂၀ ခုနွစ္၊ ဇူလိုင္လအတြင္း COVID-19 ဆိုင္ရာ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား
(၁) ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ COVID-19 ေရာဂါ ျပန္႔ပြါးေနၿပီး ေရလႊမ္းမိုး မႈေၾကာင့္ ေမာင္ေတာခ႐ိုင္အတြင္းသို႔ ခိုးဝင္မႈမ်ား တိုးပြါးလာႏိုင္ကာ ခုိးဝင္ေစာင့္ၾကည့္ လူနာမ်ား မွာလည္း မၾကာခဏေပ်ာက္ဆံုးေနျခင္းေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္တြင္း COVID-19 ျပန္႔ပြါးမႈကို အထူး သတိထား၍ ေစာင့္ၾကည့္သင့္ေပသည္။
(၂) တဘက္ႏိုင္ငံမွ ေမာင္ေတာခ႐ိုင္သို႔ ခိုးဝင္လာသူမ်ားသည္ အလြယ္တကူ ပေပ်ာက္သြား ရန္မွာ မျဖစ္ႏိုင္ဘဲ ၎တို႔ႏွင့္အတူ COVID-19 ေရာဂါ ျပန္႔ပြါးႏိုင္ေျခလည္းမ်ားသျဖင့္ လူဝင္မႈ ႀကီး ၾကပ္ေရး ကို အထူးတင္းၾကပ္ ထားသင့္သည္။
PDF ဖိုင္ကို ေအာက္မွ Link တြင္ရယူပါ။
